Truyền dạy nghệ thuật thêu hoa văn trang phục Dao Lù Gang ở Mẫu Sơn

Truyền dạy nghệ thuật thêu hoa văn trang phục Dao Lù Gang ở Mẫu Sơn

Nằm cheo leo nơi núi rừng Mẫu Sơn tỉnh Lạng Sơn, người Dao Lù Gang – một nhánh nhỏ trong cộng đồng người Dao – vẫn ngày ngày gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống quý báu, trong đó đặc sắc nhất là nghệ thuật thêu hoa văn trên trang phục. Giữa nhịp sống hiện đại, việc truyền dạy kỹ thuật thêu tay tinh xảo không chỉ là gìn giữ một nghề thủ công, mà còn là cách để người Dao khẳng định bản sắc và nối dài mạch sống văn hóa tộc người.

Với phụ nữ Dao Lù Gang, chiếc kim, sợi chỉ, mảnh vải chàm không chỉ là công cụ tạo nên trang phục mà còn là nơi gửi gắm tâm hồn, tình yêu với quê hương, cội nguồn. Những hoa văn hình vuông, xoáy ốc, hình cây đời… không chỉ mang yếu tố trang trí, mà còn ẩn chứa quan niệm về vũ trụ, sinh tồn và tổ tiên.

Từ khi còn nhỏ, các bé gái đã được mẹ, bà chỉ dạy cách cầm kim, luồn chỉ, chọn màu, phối hình sao cho hài hòa. Thêu không chỉ đòi hỏi sự khéo léo mà còn là một hành trình rèn luyện tính kiên trì, tỉ mỉ và lòng tự hào dân tộc.

Những năm gần đây, trước tác động của đô thị hóa và sự thay đổi về thẩm mỹ, nhiều bạn trẻ Dao Lù Gang không còn mặn mà với việc mặc hay học làm trang phục truyền thống. Trước nguy cơ mai một, các nghệ nhân như bà Đặng ThịLai Thôn Nà Mò, xã Mẫu Sơn đã đứng ra dạy thêu tại nhà.

Nội dung truyền dạy không chỉ bao gồm kỹ thuật thêu, mà còn là lời kể về ý nghĩa từng họa tiết, từng màu sắc. Qua đó, người học không chỉ biết cách làm, mà còn hiểu và tự hào về nguồn cội.

Chính quyền địa phương cũng bước đầu hỗ trợ thông qua các chương trình bảo tồn văn hóa phi vật thể, đưa nghệ nhân đi biểu diễn, trưng bày trang phục truyền thống trong các lễ hội, giúp nâng cao nhận thức cộng đồng.

Nhiều bạn trẻ Dao Lù Gang hôm nay đã biết cách kết hợp các họa tiết truyền thống trên trang phục hiện đại như váy, áo sơ mi, túi vải… Những bước đi nhỏ ấy hứa hẹn mang lại làn gió mới cho nghề thêu – một nghề không chỉ để mặc, mà còn để kể chuyện, để lưu giữ ký ức ngàn đời.

Việc truyền dạy nghệ thuật thêu hoa văn trên trang phục của người Dao Lù Gang ở Mẫu Sơn không chỉ là hành động giữ nghề, mà còn là giữ hồn dân tộc. Mỗi đường kim, mũi chỉ đều là sợi dây nối quá khứ với hiện tại, giúp thế hệ trẻ hiểu rằng: để đi xa, phải biết mình đến từ đâu.