I. ĐẶC ĐIỂM CHUNG

1. Về vị tri địa lý, địa hình, đất đai

Mẫu Sơn là một xã miền núi, biên giới, thuộc vùng Đông Bắc với diện tích tự nhiên 13.713,27 ha². Mẫu Sơn tiếp giáp đường quốc lộ 4B, là điểm nút giao lưu kinh tế với huyện Ninh Minh, tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc cửa khẩu chính Chi Ma. Chiểu dài đường biên giới 16,325km.Phía Bắc giáp với xã Công Sơn, xã Ba Sơn, Trung Quốc; Phía đông giáp với xã Khuất xã; Phía Tây giáp Phường Kỳ Lừa, xã Công sơn, xã Lộc Bình; phía Nam giáp với xã Lộc Bình, xã Khuất Xã.

Mẫu Sơn có hơn 80 ngọn núi lớn nhỏ nơi cao nhất là Núi Cha(Núi Phja Pò)1.541 m. Khu du lịch Mẫu Sơn được quy hoạch là khu du lịch Quốc gia, cách thành phố Lạng Sơn 31 km về phía Đông.

Khí hậu tỉnh Mẫu Sơn tuy nằm ở khu vực nhiệt đới gió mùa nhưng có nét đặc thù của khí hậu á nhiệt đới, nền nhiệt không quá cao, có mùa đông tương đối dài và khá lạnh. Nhiệt độ trung bình từ 21 - 22⁰C, lượng mưa từ 90 - 132 mm, độ ẩm từ 83 - 85%. Trong tổng số 13.713,27 ha; Đất trồng lúa 762,28ha; Đất trồng cây lâu năm 316,86ha.

2. Tài nguyên khoáng sản

Tài nguyên rừng: Có diện tích đất lâm nghiệp có rừng là 11.270,65 ha, chiếm 82% diện tích đất tự nhiên.

3. Dân số, đơn vị hành chính

Dân số của xã năm 2025 là 9655 người, chủ yếu sinh sống ở khu vực nông thôn xã có 04 dân tộc, chủ yếu là: Tày chiếm 65,8%, Nùng 18%, Dao 15,3%, Kinh chiếm 0,9%. Xã Mẫu  Sơn có 19 thôn trong đó có 5 thôn biên giới và 9 thôn đặc biệt khó khăn.

II. VỀ KINH TẾ

Chương trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới được tập trung chỉ đạo quyết liệt, toàn diện và đạt kết quả quan trọng. Tập trung hướng vào phát triển các vùng cây trồng, vật nuôi chủ lực, thế mạnh các ngành, nghề truyền thống, đặc sản của địa phương; từng bước hình thành, nhân rộng các mô hình liên kết kinh tế, hợp tác xã nông nghiệp; phát triển các vùng sản xuất an toàn theo tiêu chuẩn tiên tiến; tích cực quảng bá, xây dựng thương hiệu sản phẩm. 

Lĩnh vực trồng trọt có những chuyển biến mạnh về cơ cấu cây trồng, mùa vụ, áp dụng tiến bộ kỹ thuật công nghệ cao vào sản xuất; sản lượng lương thực hằng năm tăng cao. Hình thành một số vùng sản xuất tập trung các loại cây trồng có thế mạnh: Chanh rừng…

Lĩnh vực chăn nuôi chuyển dịch khá rõ nét, từng bước chuyển từ chăn nuôi nhỏ lẻ quy mô hộ sang chăn nuôi trang trại, nâng cao giá trị gia tăng. Phong trào trồng rừng, phát triển kinh tế đồi rừng đã và đang phát huy hiệu quả, nâng độ che phủ rừng.

Chương trình sản phẩm (OCOP) triển khai có hiệu quả. Hiện nay trên địa bàn Đã có 18 sản phẩm được chứng nhận đạt từ 3 sao trở lên, hiện nay đã có 18 sản phẩm được cấp giấy chứng nhận: Ômai chanh rừng Mẫu Sơn, Ô mai muối Mẫu Sơn, Chanh rừng Mẫu Sơn, Nấm Hương Mẫu Son, Gà 6 ngón, gà lục đinh, Trà Mẩy Gòm An Giấc, Trà Hoa Sâm Nam, Viên  Sâm Nam Hà Thủ Ô, Viên Sâm Nam Nhàu Hà Thủ Ô, Ô Mai Muối Muối Mẫu Sơn Xanh, Ô Mai Mật Ong Mẫu Sơn Xanh, Rượu nho G⁺  , Rượu G⁹ Mẫu Sơn Trà Ký, Rượu Mẫu Sơn Trà Ký, Rượu A Múi Mẫu Sơn, Măng Ớt Mẫu Sơn, Gạo Nhật Yên Khoái.

Kinh tế cửa khẩu tiếp tục khẳng định vai trò là động lực thúc đẩy tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế của xã, thu hút được nhiều dự án đầu tư quy mô lớn. Tập trung hoàn thiện hệ thống quy hoạch các khu chức năng Khu kinh tế cửa khẩu Chi Ma; Tích cực cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, chủ động trong công tác đối ngoại để nâng cao năng lực thông quan, tạo điều kiện thuận lợi để thu hút doanh nghiệp xuất nhập khẩu hàng hoá qua địa bàn. Năm 2025, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu ước đạt 733 tỷ đồng.

III. VỀ VĂN HÓA - XÃ HỘI

Quy mô, mạng lưới trường, lớp được sắp xếp ngày càng hợp lý. Mẫu Sơn có 8 trường và 23 điểm trường. tromg đó có 6 trường đạt chuẩn quốc gia. Hoạt động xã hội hóa giáo dục được đẩy mạnh bằng nhiều hình thức và phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của xã. Thực hiện tốt việc phân luồng học sinh; chú trọng đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Công tác vệ sinh an toàn thực phẩm được triển khai quyết liệt, đồng bộ, không có vụ ngộ độc thực phẩm xảy ra. Chất lượng dân số từng bước được nâng lên; công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức về dân số, kế hoạch hóa gia đình, sức khỏe sinh sản cho người dân được đẩy mạnh.

Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” gắn với Cuộc vận động “Xây dựng nông thôn mới” phát triển sâu rộng. Thực hiện tốt các quy định về nếp sống văn hoá, văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội... Các thiết chế văn hóa tiếp tục được đầu tư, tỷ lệ hộ gia đình văn hóa, thôn, tổ dân cư văn hóa, cơ quan văn hóa ngày càng cao. Công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa được chú trọng. Việc khôi phục một số phong tục, tập quán lành mạnh, tiếng dân tộc và các loại hình dân ca, dân vũ truyền thống được quan tâm bảo tồn và phát huy; toàn xã có 16 câu lạc bộ, đội văn nghệ quần chúng. Phong trào thể dục - thể thao quần chúng tiếp tục phát triển; thể thao thành tích cao đạt kết quả đáng khích lệ. 

Danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử tiêu biểu trên địa bàn xã Mẫu Sơn: Suối Long Đầu

Là dòng suối dài khoảng 10 km, chảy qua địa phận xã Mẫu Sơn. Suối có nhiều thác ghềnh đẹp, lòng suối dốc, nước chảy hiền hòa, trong vắt – là điểm đến đẹp, thanh bình dành cho du khách khám phá thiên nhiên.

Khu Linh Địa Cổ Mẫu Sơn

Nằm ở thôn Lặp Pịa, ở độ cao 1.190 m, đây là di tích tín ngưỡng quan trọng, nơi thờ thần núi Mẫu Sơn. Với diện tích 24.400 m², di tích bao gồm lăng mộ đá và đền cổ nằm tại vị trí phong thủy “đắc địa” – lưng dựa vào núi Mẹ, mặt hướng ra vùng bồn địa Na Dương.

Núi Phặt Chỉ

Nằm tại thôn Khuổi Cấp (xã Mẫu Sơn), là ngọn núi đá tự nhiên linh thiêng, gắn liền với truyền thuyết của người Dao. Du khách có thể đến đây để chiêm ngưỡng cảnh núi non trùng điệp và tận hưởng không khí linh thiêng.

Biệt thự cổ thời Pháp thuộc

Trên đỉnh Mẫu Sơn vẫn còn dấu tích của hơn 30 biệt thự cổ do Pháp xây dựng từ thập niên 1920–1930. Những tòa nhà đã đổ nát nhưng vẫn mang vẻ cổ kính, trở thành di tích lịch sử sống động, góp phần hình thành không gian văn hóa du lịch hoài cổ.

          Thác Bản Khiếng

Thác Bản Khiếng Thuộc thôn Nà Mò, xã Mẫu Sơn,, tỉnh Lạng Sơn.. Cách trung tâm thành phố Lạng Sơn 30km. Thác Bản khiếng như tách biệt với khung cảnh náo nhiệt hối hả của phố thị, là một khu du lịch sinh thái, mang vẻ đẹp hoang sơ, mộc mạc của núi rừng, Thác Bản khiếng  cao trên 300m bắt nguồn từ dãy núi Mẫu Sơn Hùng vĩ, nơi đây có đến hơn chục con suối nhỏ chảy qua, tạo nên dòng thác lớn đổ xuống, thác Bản khiếng vẫn luôn trong xanh mát mẻ và dịu dàng vào nhũng buổi sáng sớm khi ánh nắng chiếu qua nhũng làn hơi sương tạo nên vẻ đẹp lung linh huyền ảo, tất cả tạo nen một bức tranh phong cảnh vừa hung vĩ vừa hoang sơ mà lại không kém phần mộng mơ. Thác Bản Khiếng luôn hấp dẫn với tất cả các khách du lich nhũng ai yêu thiên nhiên và yêu tích sự mạo hiểm.

Thác Bièng Khút

vùng đất biên cương không chỉ nổi tiếng với văn hóa đa dạng và ẩm thực đặc sắc mà còn ẩn chứa vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ, đặc biệt là những thác nước hoang sơ. Thác Bièng Khút, một "viên ngọc thô" kỳ diệu nằm sâu trong cánh rừng Mẫu Sơn, thuộc thôn Lặp Pịa xã Mẫu Sơn và nằm trong Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn, xứng đáng là điểm đến không thể bỏ qua cho những ai yêu mến vẻ đẹp hoang sơ của Xứ Lạng.

Sau khi sáp nhập, xã Mẫu Sơn có tiềm năng lớn phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, văn hóa và tâm linh. Chính quyền địa phương đang thu hút đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng như đường giao thông … nhằm thúc đẩy kinh tế địa phương và khai thác du lịch bền vững.

Xã Mẫu Sơn sau sáp nhập trở thành một đơn vị hành chính mới với diện tích mở rộng và tiềm năng du lịch đa dạng. Từ cảnh quan núi non hùng vĩ, khí hậu mát mẻ, hệ sinh thái phong phú đến các điểm di tích lịch sử và văn hóa dân tộc độc đáo – Mẫu Sơn xứng đáng là điểm đến lý tưởng cho du lịch sinh thái, văn hoá, nghỉ dưỡng và tín ngưỡng.