Đền Cổ – Linh Địa Mẫu Sơn: Huyền Thoại Giữa Mây Ngàn Xứ Lạng
Đền Cổ – Linh Địa Mẫu Sơn: Huyền Thoại Giữa Mây Ngàn Xứ Lạng
Đền Cổ – Linh Địa Mẫu Sơn: Huyền Thoại Giữa Mây Ngàn Xứ Lạng
Ẩn mình giữa mây mù núi rừng Đông Bắc, trên đỉnh núi Mẫu Sơn, tỉnh Lạng Sơn), đền cổ linh địa thờ Thần Núi là một trong những di tích tâm linh đặc biệt, di tích cấp Quốc gia gắn bó mật thiết với đời sống tinh thần của người dân miền sơn cước. Đây không chỉ là nơi thờ phụng mà còn là nơi linh khí hội tụ – nơi con người hướng về trời đất, về thần linh bản mệnh của núi rừng.
Nằm ở độ cao hơn 1.000 mét so với mực nước biển, giữa vùng núi non trùng điệp và biển mây bồng bềnh của xã Mẫu Sơn, tỉnh Lạng Sơn, đền cổ linh địa Mẫu Sơn là điểm đến tâm linh linh thiêng, gắn liền với truyền thuyết, tín ngưỡng và đời sống tinh thần của người dân vùng Đông Bắc.
Người địa phương gọi nơi đây là “linh địa”, không chỉ vì vẻ huyền bí của nó, mà còn bởi họ tin rằng Mẫu Sơn là nơi linh thiêng – nơi trời đất giao hòa, nơi các vị thánh Mẫu hiển linh che chở cho dân lành, mùa màng tươi tốt, bản làng bình an.
Đền cổ Linh địa Mẫu Sơn tuy không đồ sộ, nhưng nổi bật với kiến trúc đá rêu phong, mộc mạc, mang nét cổ hiếm có. Nhiều phiến đá dựng đứng, những bậc tam cấp bằng đá núi, nhũng ngôi mộ cổ nằm trên một thế đất “tọa sơn hướng thủy” – phía sau tựa núi, phía trước có suối chảy quanh, được coi là “long mạch” linh thiêng. Tương truyền đây là nơi an nghỉ của một vị thủ lĩnh xưa – có thể là người lập làng, thầy mo cao tay, hay một nhân vật huyền thoại được người dân tôn kính như thần linh.
Ngôi mộ được xây bằng đá núi xếp chồng lên nhau, không dùng vữa, mà vẫn vững chãi qua hàng trăm năm mưa nắng. Trên bia đá mờ rêu có thể còn sót lại vài dòng chữ cổ hoặc biểu tượng thần linh dân gian. Bao quanh là cây cổ thụ tỏa bóng và những tảng đá lạ được gọi là “đá thiêng”.
Tín ngưỡng thờ Sơn Thần (Thần Núi) có từ thời xa xưa, khi con người sống gắn bó và phụ thuộc vào thiên nhiên. Với đồng bào vùng cao như người Dao, Tày, Nùng… ở Mẫu Sơn, thần núi không chỉ là vị thần cai quản núi rừng mà còn là đấng bảo hộ bản làng, giúp mùa màng tốt tươi, trừ tà, diệt dịch, giữ gìn sự cân bằng giữa con người và thiên nhiên.
Người dân tin rằng trên đỉnh cao nhất của dãy Mẫu Sơn có linh khí đặc biệt, nơi trời – đất – người hội tụ, là chốn linh thiêng mà thần linh ngự trị. Chính tại nơi đó, đền cổ được dựng lên bằng đá núi.
Dù không rộng lớn, đền cổ thờ Thần Núi lại khiến người ta xúc động bởi vẻ giản dị, tĩnh tại giữa đại ngàn. Cổng vào đền thường có bia đá khắc chữ Nho hoặc ký hiệu cổ của người Dao. Gian thờ chính đặt tượng hoặc bài vị Sơn Thần, xung quanh là những tảng đá thiêng, cây cổ thụ được dân làng coi là nơi thần trú ngụ.
Những ngày lễ chính thường diễn ra vào mùa xuân hoặc đầu mùa mưa – lúc người dân cầu xin sự che chở cho cả năm làm ăn thuận lợi. Lễ vật dâng thần thường là sản vật núi rừng như gà rừng, cơm lam, rượu men lá, thảo dược quý…
Ngày nay, đền cổ linh địa Mẫu Sơn không chỉ là nơi hành hương của người dân địa phương mà còn là điểm đến đặc biệt cho những ai yêu thích khám phá văn hóa bản địa, du lịch tâm linh và thiên nhiên hoang sơ.
Trong hành trình đến đây, du khách còn có thể tìm hiểu thêm về tục thờ thần núi trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam – nét văn hóa tâm linh độc đáo đang dần mai một nhưng rất đáng được bảo tồn.
Bằng sự tôn kính và lòng thành, người dân và chính quyền địa phương đang nỗ lực trùng tu, gìn giữ ngôi đền cổ – như gìn giữ phần hồn thiêng của núi rừng Mẫu Sơn.
Hoàng Thuỳ - Cv Văn hoá
